© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Kerkhof, Petronella van de, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Kerkhof [13/01/2014]
KERKHOF, Petronella van de (geb. Helmond ca. 1741 – gest. Tilburg 9-1-1818), vrouw in manskleren, grenadier. Dochter van Peter van de Kerkhof en Johanna van Hoof. Petronella van de Kerkhof trouwde op 17-7-1768 in Tilburg met Hendrik van Akkerveeke (ca. 1742-?). Uit dit huwelijk zijn geen kinderen bekend.
Petronella van de Kerkhof dankt haar plaats in de lijst van vrouwen in mannenkleding van Dekker en Van de Pol aan het dagboek van een onbekende Tilburger. Deze noteerde op 9 januari 1818 dat die dag in zijn woonplaats op tachtigjarige leeftijd was overleden de weduwe Petronella van de Kerkhof. Over haar vertelt hij vervolgens: ‘Zij was geboren te Helmond en nog jong zijnde was zij sterk en groot van persoon, zodat zij in haar jongheid te Nijmegen dienst nam als grenadier en heeft in die kwaliteit ruim een jaar gediend’. Deze episode zal zich hebben afgespeeld voordat zij als rooms-katholieke ‘jongedochter’ trouwde met de een jaar jongere, eveneens katholieke Hendrik van Akkerveeke, oorspronkelijk afkomstig uit Hilvarenbeek. Als grenadier is zij niet te achterhalen omdat de naam waaronder zij diende niet bekend is. Betrouwbaar lijkt het verhaal wel, in zoverre dat alle andere informatie die de dagboekschrijver over haar geeft juist blijkt. Alleen moet zij bij haar overlijden rond de 77 geweest zijn, als zij tenminste bij haar huwelijk haar leeftijd (27) correct had opgegeven.
Archivalia
- Regionaal Archief Tilburg: DTB 19, p. 270; Overlijdensregister 1818, akte nr. 13.
- Zie Rudolf Dekker en Lotte van de Pol, Vrouwen in mannenkleren. De geschiedenis van een tegendraadse traditie. Europa 1500-1800 (Amsterdam 1989) 160.
Literatuur
Uit het dagboek van een Tilburger, op www.regionaalarchieftilburg.nl.
Redactie
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.