De kracht van herdenken

Op 4 mei herdenken we in Nederland alle oorlogsslachtoffers; op 5 mei vieren wij de bevrijding van Nederland in 1945 en dat we sindsdien in vrijheid leven. Dit nooit weer. Volgens het memorandum van het Nationaal Comité 4 en 5 mei herdenken we tijdens de Nationale Herdenking “allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.” Maar samen herdenken is niet (meer) vanzelfsprekend. Het aantal mensen dat de verschrikkingen van WOII zelf bewust meemaakte is nog maar klein en de groep mensen die de directe gevolgen in de decennia erna ondervond wordt steeds ouder. Al is de geschiedenis nooit voorbij, voor de jongere generaties komt de Tweede Wereldoorlog steeds verder achter ze te liggen, met de kans dat het uit het bewustzijn verdwijnt. Hoelang houden we deze herdenkingstraditie dan nog in stand in Nederland? Uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek 2021 bleek dat 84% van de Nederlandse bevolking vindt dat we nog steeds kunnen leren van wat toentertijd plaatsvond. Maar hoe doe je dat als samenleving? Hoe zou jij dat willen doen?

Samen met Donald Pagrach, op wiens leven de oorlog een grote impact heeft gehad, bespreken we het belang en de waarde van de nationale herdenking op 4 mei, en hoe we herdenken kunnen doorontwikkelen naar gedenken en bedenken. Van het herdenken van de oorlogsslachtoffers naar het gedenken wat deze mensen voor ons hebben betekend; naar bedenken wat het ons heeft gebracht en wat wij er dagelijks aan kunnen doen om zoiets verschrikkelijks als een oorlog nooit meer te laten gebeuren. Het verleden als spiegel voor het heden. Met de oorlog in Oekraïne en een situatie in Europa die lange tijd niet zo bedreigend is geweest is dit vraagstuk voor de toekomstige generaties actueler dan ooit.

Donald Pagrach werd in 1946 geboren als derde kind van twee Joodse ouders. Onderduikers van wie veel familieleden de oorlog niet overleefden. Voor wie het Joods-zijn na de oorlog compleet werd weggedrukt, evenals de oorlog zelf. Een familietrauma dat het leven van Donald Pagrach heeft getekend. Tegelijkertijd zijn het deze ervaringen die hem hebben gevormd als mens, en van waaruit hij keuzes heeft gemaakt hoe om te gaan met zijn medemens. Pagrach bezoekt regelmatig scholen en werkt aan een documentaire, ONT-LUIKEN, om zijn levensverhaal te vertellen in zijn streven een betere wereld achter te laten.

LIBERATION 040
Dit programma wordt georganiseerd in samenwerking met stichting Liberation 040, een studentenorganisatie die sinds enkele jaren rond 18 september het Eindhovense Bevrijdingsfestival Liberation 040 organiseert. Bekijk hier de aftermovie en foto’s van eerdere edities. In aanloop naar het festival, dat dit jaar op zaterdag 17 september zal plaatsvinden, worden diverse activiteiten georganiseerd om de kennis en bewustwording over de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Eindhoven bij jongeren en studenten te bevorderen. Op 17 september is iedereen welkom in het centrum van de stad om samen de vrijheid te vieren.

Een programma met dank aan het Landelijk Steunpunt Gastsprekers WOII-Heden.

Ticketreservering
Om verzekerd te zijn van een plek in de zaal, raden we je aan om een ticket te reserveren (zwarte “bestel” knop op deze pagina).

Let op: dit programma zal niet live gestreamd worden.