De politiek van het kleinste kwaad – over de Joodse Raad

De Nederlandse Joden werden tijdens de Duitse bezetting geïsoleerd van de rest van de maatschappij, in een getto zonder muren. Dat getto werd bestuurd door de Joodse Raad, die consequent pleitte voor gehoorzaamheid aan Duitse bevelen, ook toen in juli 1942 de deportaties begonnen. De Joden die voor de Joodse Raad werkten werden vrijgesteld van deportatie, totdat in de zomer van 1943 ook zij werden afgevoerd. Het beleid van de Joodse Raad pakte dus desastreus uit, en na de oorlog had niemand er nog een goed woord voor over. ‘Joodse Raad’ staat tegenwoordig voor het ergste soort verraad – verraad van de ‘eigen’ mensen, in een laffe poging zelf buiten schot te blijven.

In zijn nieuwe boek noemt Bart van der Boom dit oordeel begrijpelijk, maar niet verhelderend. Deze avond gaat hij hierover in gesprek met onder anderen Jaap Cohen en Ronit Palache.

Over de sprekers

Bart van der Boom doceert geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Hij houdt zich bezig met moderne Nederlandse geschiedenis en de Tweede Wereldoorlog. Van hem verscheen o.a. Wij weten niets van hun lot. Gewone Nederlanders en de Holocaust (2012) bij Boom uitgevers Amsterdam. Dit boek werd bekroond met de Libris Geschiedenis Prijs 2012.

Jaap Cohen is historicus en schrijver. Hij verbindt graag de actualiteit aan de geschiedenis (en andersom) en publiceert daarover in uiteenlopende boeken, kranten en tijdschriften. In 2015 promoveerde hij cum laude op De onontkoombare afkomst van Eli d’Oliveira. Een Portugees-Joodse familiegeschiedenis (Querido). Momenteel werkt hij aan een biografie van Theo van Gogh.

Roos Ouwehand is scenarioschrijfster en werkte de afgelopen jaren samen met Paul Jan Nelissen aan een serie over de Joodse raad. De vijfdelige dramaserie wordt in opdracht van de EO en de Joodse Omroep geproduceerd door Levitate film. De opnames staan gepland voor najaar 2022.

Ronit Palache (moderator) is journalist en auteur. In 2020 publiceerde ze twee bloemlezingen van het werk van respectievelijk Ischa Meijer en Renate Rubinstein (Arbeiderspers). Haar derde, aanstaande bloemlezing betreft het werk van Andreas Burnier (Catharina Irma Dessaur) en verschijnt september dit jaar. Eerder publiceerde Palache het interviewboek Ontroerende Onzin: De joodse identiteit in het Nederland van nu en maakte ze de podcasts Taboe (met Corine Koole) en Het leesvirus (met Olaf Koens en Stefan de Vries). Palache werkt als buitenpromovendus aan de UvA aan een promotie-onderzoek naar geloofsverlaters in Nederland. Over dit onderwerp werkt ze met schrijver Lale Gül eveneens aan een podcastserie die vanaf april te beluisteren is.

Meld u aan.