Drs. H. Hameeuw – Reflectie op het gebruik van 3D technologieën voor de documentatie van bedreigd cultureel erfgoed

Aardbevingen, tsunami’s, branden, vulkaanuitbarstingen, … ; ze hebben alle de kracht de grote verwezenlijkingen van de mensheid door de eeuwen heen te vernietigen. Maar de meest dramatische kracht komt van de mens zelf.

Of het nu het ‘opruimen’ van erfgoed betreft om plaats te maken voor de Olympische Spelen in Beijing, de dynamitering van de Bamiyan-standbeelden, het verbranden van de Timboektoe-manuscripten of de sloop van duizenden jaren oude steden in Syrië en Irak, de verantwoordelijken weten altijd hun acties te rechtvaardigen. Vernielingen van cultureel erfgoed zijn een dagelijkse realiteit; het is aan ons om strategieën te formuleren om dit te overwinnen.
De zeven wonderen van de wereld – waarvan alleen de Gizeh-piramides overleefden – hebben een centrale plaats ingenomen in ons begrijpen hoe grote architectonische verwezenlijkingen alsnog verloren kunnen gaan; ons kennis erover hebben we in de eerste plaats te danken aan oude geschriften. Hoe ze er echt uitzagen, is eigenlijk onduidelijk. Vandaag liggen de kansen gunstiger. In de afgelopen 150 jaar hebben architecten, ingenieurs en archeologen ontelbare technische (op)tekeningen van erfgoed sites geproduceerd; overal ter wereld zijn digitaliseringsprojecten aan de gang en de mogelijkheden van state-of-the-art beeldvormingstechnieken lijken haast onuitputtelijk.

Maar wat doen we ermee? Wat is hun nauwkeurigheid of volledigheid? Koppelen we de juiste en voldoende metadata aan de samengestelde documentatie? Wat registreerde onze aanpak niet? Sjablonen, protocollen en standaarden moeten worden ontwikkeld om de duurzaamheid van al die inspanningen te garanderen. En, als dat alles is geregeld – als het origineel verloren is gegaan of niet meer toegankelijk – waarom niet pleiten om deze kwaliteitsdata-sets op te nemen in een lijst van Virtueel Werelderfgoed.

Drs. H. Hameeuw is verbonden aan het Departement Oudheid van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in Brussel en aan de afdeling Nabije Oosten Studies van de KU Leuven.

De lezing is onderdeel van de NINO-lezingencyclus 2016-2017 met het thema “Het oude Nabije Oosten en Egypte door de lens”.

Meer: www.nino-leiden.nl