Spui25: Slavernij in de 18e-eeuwse kunsten

Wat hebben een toneelstuk uit 1796, een tentoonstelling in het Rijksmuseum in 2020 en een avond in Spui 25 op 3 april 2018 met elkaar gemeen? Ze gaan alle drie over de verbeelding van slavernij in de achttiende eeuw. Een gevarieerd programma met korte lezingen, discussie, toneelspel en een column.

(Dit is een herhaling van het programma op 18 januari, vanwege de grote belangstelling en de storm destijds.)

Slavernij werd in de achttiende eeuw steeds meer een thema in Europa, ook in de ‘schone’ kunsten. Onder invloed van verlichte ideeën als tolerantie en mensenrechten, werd slavernij in onder andere schilderijen, prenten en op het toneel gethematiseerd en – soms – kritisch beschouwd.

Eveline Sint Nicolaas opent de avond met een korte lezing over haar aankomende boek Ketens en Banden. Suriname en Nederland sinds 1600 en blikt vooruit op de geplande slavernij-tentoonstelling in het Rijksmuseum in 2020. Ze zal vervolgens worden geïnterviewd door Valika Smeulders; zij gaan ook in dialoog met het publiek.  In het tweede deel van het programma vertelt Sarah Adams over haar onderzoek naar achttiende-eeuws slavernijtoneel. Hierop reageert Jörgen Tjon A Fong. De avond wordt afgesloten met de opvoering van enkele scenes uit het toneelstuk De Negers uit 1796 en een beschouwende column van Mark Ponte.

Over de sprekers
Lieke van Deinsen (Rijksmuseum) [moderator] is bestuurslid van de Werkgroep 18^e Eeuw en promoveerde recentelijk op een studie naar canonvorming van de Nederlandse literatuur in de achttiende eeuw.

Djoeke van Netten (Universiteit van Amsterdam) [moderator] doet onderzoek naar kennisverspreiding en geheimhouding in de vroegmoderne tijd en is gids en gastconservator in Het Scheepvaartmuseum.

Eveline Sint Nicolaas (Rijksmuseum) is conservator bij de afdeling Geschiedenis in het Rijks en houdt zich onder andere bezig met de historische betrekkingen met Suriname, Brazilië en het Caribisch gebied.

Valika Smeulders (Rijksmuseum) heeft een achtergrond in erfgoed, diversiteit en het koloniale verleden. Ze schreef een proefschrift over de omgang met het verleden in Suriname, Curaçao, Ghana en Zuid-Afrika, is oprichter van Pasado Presente en lid van het Nederlandse UNESCO Memory of the World Comité.

Sarah Adams (Universiteit Gent) werkt als promovenda aan het project Slavery on Scene. Hierin bestudeert zij de representatie van slavernij op het Nederlands toneel tussen 1775 en 1825.

Jörgen Tjon A Fong is regisseur, schrijver, curator en oprichter van de theatergroep Urban Myth. Voor het Amsterdam Museum ontwikkelde hij het tentoonstellingsconcept voor de expositie Ferdinand Bol en Govert Flinck, Rembrandts Meesterleerlingen.

Theatergroep SNEU is een Utrechts amateurtoneelgezelschap, opgericht in 2016. SNEU richt zich op het maken van prikkelende voorstellingen voor een breed publiek.

Mark Ponte (Stadsarchief Amsterdam) is historicus. Hij doet onder meer onderzoek naar vrije en onvrije Afrikanen in zeventiende-eeuws Amsterdam en naar de betrokkenheid van Amsterdammers bij slavenhandel en slavernij.