Huizinga Institute: Conferentie Narratives of War, Amsterdam 24-26 februari 2016

Vernieuwend aan deze conferentie was dat niet alleen traditionele oorlogsnarratieven werden belicht, maar dat er ook veel aandacht was voor alternatieve narratieven, zoals in re-enactments, musicals, digitale ooggetuigenverslagen, schoolboeken, straatnamen en counter-monumenten. Een voorbeeld is de geschiedenis van George Maduro, vooral bekend van het familiepark Madurodam. Weinig mensen weten dat dit familiepark een oorlogsmonument is, opgericht ter nagedachtenis aan de verzetsstrijder George Maduro uit de Tweede Wereldoorlog.

Lange tijd werden ‘populaire’ narratieven als niet-wetenschappelijk gezien, maar tegenwoordig  worden ze juist bestudeerd om meer inzicht te verkrijgen in de verschillende manieren van omgang met oorlog en het verleden. De papers tijdens de Narratives of War conferentie lieten zien dat het wetenschappelijk onderzoek steeds breder is geworden en dat ook deze ‘alternatieve’ of ‘populaire’ cultuuruitingen een plek hebben gekregen in de wetenschappelijke wereld.

Ook de omgang met het verleden van ‘gewone’ mensen werd belicht tijdens de conferentie. Een voorbeeld is de keynote van professor John Horne (Trinity College Dublin). Hij sprak over ooggetuigenverslagen van soldaten en liet zien dat zij wel degelijk over oorlog schreven in bijvoorbeeld brieven richting het thuisfront. Vooral vanaf de Grote Oorlog (1914-1918) kreeg de gewone soldaat een stem en ontstonden er nieuwe visuele oorlogsnarratieven.

Door de veelzijdigheid aan invalshoeken was er ook veel aandacht voor nieuwe bronnen – zoals internet, video’s en wargames – en nieuwe manieren om de diversiteit aan oorlogsnarratieven te analyseren. Kortom, een conferentie met veel verschillende en vernieuwende inzichten. Het was uitstekend geregeld en al met al was de conferentie zeer geslaagd!

In aansluiting op ‘Narratives of War’ zal op 22 september 2016 het symposium ‘Rhetoric of the Past’ plaatsvinden in Den Haag (een samenwerking tussen het KNHG/Erfgoed Nederland/Center for Historical Culture). Tijdens dit symposium zal ingegaan worden op de vraag hoe en waarom retoriek uit verleden ingezet wordt voor in hedendaagse contexten, zoals “Wir sind das Volk’ tijdens de Pegida demonstraties in Dresden. Verschillende narratieve strategieën zullen tijdens dit symposium verder uitgediept en bediscussieerd worden. Professor Michael Rothberg, schrijver van o.a. Multidirectional Memory, zal de keynote verzorgen.

Laurie Slegtenhorst & Tina van der Vlies (Erasmus Universiteit)