Odilia’s Dagboek: Over Vastenavond in de Gouden Eeuw en meer
Wie denkt dat een keurig, Calvinistisch huisgezin aan het begin van de zeventiende eeuw geen Vastenavond zou vieren omdat dit tot de Paapse superstitie zou behoren, komt bedrogen uit. En of Vastenavond gevierd werd, vrij uitbundig ook: van jong tot oud en in alle rangen in standen, van stadhouders tot middenstand! Zo ook in het huisgezin van de Haagse schoolmeester David Beck. Zijn zus, Odilia Beck, schrijft erover in haar waargebeurde, digitale dagboek en zij stelt zich graag even aan u voor.
‘Mag ik me even voorstellen? Mijn naam is Odilia Beck. Het is 1624, en ik woon samen met mijn broer David en zijn twee kinderen in de Hoogstraat in Den Haag. Mijn broer houdt dit jaar een papieren dagboek bij, maar dat vind ik zooo zeventiende-eeuws dat ik dacht: dat moet leuker kunnen! Daarom houd ik vanaf 1 januari 2015 mijn digitale dagboek voor het jaar 1624 bij. Met iedere dag mijn belevenissen, het weer van diezelfde dag in 1624 en verder zeventiende-eeuwse prenten en schilderijen, gebruiksvoorwerpen, recepten, kaarten, kranten, het laatste nieuws en de heetste roddels van het Oranje-hof. Jullie denken misschien dat ik alles uit mijn duim zuig, maar ik heb echt bestaan en zeker 95% van wat ik te vertellen heb, is waargebeurd.’
De voorbereidingen van de Vastenavond beginnen voor Odilia met het vinden van een goed recept voor pannenkoeken. Want dat is waar Vastenavond in die tijd over gaat: uit pannenkoeken gaan en gasten ontvangen om te komen pannenkoeken. Pannenkoeken wordt zelfs als werkwoord gebruikt. Vastenavond 1624 begint voor de familie Beck op zondagavond 18 februari met een feestmaaltijd op de ‘wedergekregen gezondheid’ van broer Hendrik Beck in Delft die net hersteld is van de derdedaagse koorts. Er wordt bij die gelegenheid onder meer konijn gegeten en de nodige drank genuttigd. De overige dagen staan de pannenkoeken centraal en gaan vrienden en familie heen en weer om met elkaar Vastenavond te vieren. Overmatig drankgebruik wordt daarbij niet geschuwd. Opvallend is bovendien dat de jonge kinderen Beck, Adriaan van bijna vijf en Sara van drie, uitgenodigd worden voor hun eigen pannenkoekenfeestjes.
Tijdens het noenmaal op woensdag 21 februari, ‘Aswoensdag in het Pausdom’ zoals wordt aangetekend, pannenkoekt de familie Beck voor het laatst met een vrolijk gezelschapje, thuis in de Haagse Hoogstraat. De vasten kan beginnen.
Irma Thoen
Over Odilia’s Wereld
Dit alles en nog veel meer valt het hele jaar lang te lezen in Odilia’s Dagboek. Het dagboek is onderdeel van het multimediale, interactieve, cultuurhistorische project Odilia’s Wereld. De wereld van Odilia wordt in 2015 tot leven gewekt door onder meer een museale presentatie de in Museum Boijmans Van Beuningen rond de gebruiksvoorwerpen die in Odilia’s huishouden een rol hebben gespeeld, historische stadswandelingen door Den Haag langs plaatsen van betekenis in het leven van Odilia, storytelling door Tante Annetje (een van de hoofdpersonen uit het dagboek) en werkcolleges voor jong en oud. Via Odilia’s Agenda op de website kunt u op de hoogte blijven van de verschillende activiteiten die in 2015 rond Odilia zullen plaatsvinden.
Het project Odilia’s Wereld, naar idee van cultuurhistoricus Irma Thoen, is een initiatief van stichting Nieuwe Tijdinghe, producent van innovatieve geschiedenis projecten. Het komt tot stand in samenwerking met Museum Boijmans Van Beuningen, Haags Historisch Museum, Gemeentearchief Den Haag en de afdelingen Archeologie en Monumentenzorg van de gemeente Den Haag.
Lees verder in Odilia’s Dagboek – Over leven in de Gouden Eeuw via:
Volg dit project ook via social media:
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Dr. Irma Thoen, inhoudelijk directeur stichting Nieuwe Tijdinghe
