Illegale pamfletten en brochures

Deze website ontsluit een collectie van zo’n 1000 illegale pamfletten (circa 1750 pagina’s) en 300 illegale brochures (circa 5000 pagina’s) uit de Tweede Wereldoorlog. De digitale collectie maakt deel uit van het Geheugen van Nederland. Een manier om verzet te plegen tijdens de oorlog  was het vervaardigen en verspreiden van illegaal drukwerk, zoals kranten, pamfletten en brochures. Hierin werd vaak gereageerd op actuele gebeurtenissen. De publicaties riepen tegelijk ook op tot het plegen van verzet, of om geen gehoor te geven aan de bepalingen van de bezetters. De illegaliteit was verdeeld in vele groepen met elk hun eigen religieuze of maatschappelijke ideeën. Voor een deel werkte dit door in de teksten die illegaal werden verspreid. De onderwerpen die er in naar voren komen zijn zeer divers.

De collectie is tot stand gekomen doordat het RIOD, de voorloper van het huidige NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, na de oorlog herhaaldelijk de Nederlandse bevolking heeft opgeroepen om dit soort materiaal aan het instituut af te staan. Dat heeft geresulteerd in een breed geschakeerde verzameling illegale uitgaven. De objecten in de collectie zijn gerangschikt in drie categorieën: plaats vervaardiging, trefwoorden, naam vervaardiger. Door op een bron te klikken wordt deze uitvergroot. Ook bestaat de mogelijkheid de bron af te drukken en bevat deze een transcriptie, die echter niet altijd even goed leesbaar is. Nog steeds krijgt het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies via schenkingen en nalatenschappen relevante aanvullingen op deze verzameling.